Gần đây, nhà báo Michael Cox từ tờ The Athletic đã bày tỏ quan điểm về quyết định sa thải HLV Ange Postecoglou của Tottenham, cho rằng đó là một lựa chọn đúng đắn của Daniel Levy.
👉 Có thể bạn quan tâm: Tuchel nhắn nhủ Grealish: Tài năng không phải là tất cả!
Có hai giai đoạn quan trọng trong sự nghiệp huấn luyện của một HLV. Thứ nhất là giai đoạn thể hiện “cá tính” và thứ hai là giai đoạn triển khai “triết lý” của họ lên đội bóng. Giai đoạn đầu thường mang tính ngắn hạn đầy ấn tượng, trong khi giai đoạn thứ hai lại kéo dài và cần nhiều thời gian để hoàn thiện.
Trong trường hợp của Ange Postecoglou tại Tottenham Hotspur, ông được đánh giá chủ yếu qua khía cạnh thứ hai, một HLV chú trọng vào kỹ thuật và chiến thuật, và dường như thành công của CLB phụ thuộc nhiều vào việc thích ứng và hoàn thiện lối chơi “Ange-ball”.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy Postecoglou có năng lực của một HLV thuộc kiểu đầu tiên, không chỉ một mà đến hai lần. Ông đã truyền tải nguồn năng lượng tích cực mạnh mẽ ngay từ đầu mùa giải 2023-24 và cũng giúp Tottenham có được tấm vé tham dự Europa League trong giai đoạn cuối mùa giải 2024-25.
Trong khi phần đầu và phần cuối của mùa giải có thành công, thì phần giữa lại kém thuyết phục hơn rất nhiều.
Chúng ta không thể quên rằng Postecoglou đã nhận nhiệm vụ dẫn dắt Tottenham trong một bối cảnh rất khó khăn. Việc bán Harry Kane được coi là tổn thất lớn nhất mà một CLB từng trải qua trong kỷ nguyên Premier League. Kane là biểu tượng của đội bóng, là chân sút xuất sắc nhất trong lịch sử CLB. Mùa giải 2023-24 dường như sẽ được ghi nhớ với những lời than thở kiểu: “Nếu Kane còn ở đây, có lẽ Tottenham đã ghi bàn…”
Tuy nhiên, điều đó đã không xảy ra, phần lớn nhờ vào những gì Postecoglou đã làm. Ông mang đến một làn gió mới, và sự lạc quan nằm ngay trong tính cách của chính mình chứ không chỉ trong chiến thuật. Ông là mẫu HLV cổ điển, truyền cảm hứng và quyết đoán khi trò chuyện với báo chí. Ông có niềm tin vững chắc vào những gì mình nói, mặc dù nội dung không thật sự quan trọng bằng niềm tin mãnh liệt ông dành cho bản thân.
Với sự tỏa sáng của James Maddison, Tottenham đã có thời điểm nhìn như một ứng viên vô địch ở Premier League 2023/24 với phong cách chơi mạnh mẽ. Họ đã dẫn đầu bảng trước trận đấu căng thẳng với Chelsea, nơi mà Spurs kiên định giữ phương án dâng cao bất chấp chỉ còn 9 cầu thủ, và để thua 1-4. Tiếp theo là chuỗi 5 trận chỉ giành được 1 điểm, dẫn đến việc tụt xuống vị trí thứ 5 vào cuối mùa. Nhiều người vẫn bảo vệ quan điểm của Postecoglou, phần lớn nhờ cách ông giải thích những kết quả của mình rất thuyết phục.
Mặc dù lối chơi của Tottenham dưới thời Postecoglou rất nhất quán, nhưng đội hình ra sân lại hoàn toàn không. Không cầu thủ nào ra sân quá 28 trận trong số 38 trận của mùa giải. Một phần là do Tottenham tập trung cho Europa League, phần khác là do chấn thương, điều mà các HLV thường dễ dàng ngụy biện.
Tuy nhiên, cũng có những nghi ngờ rằng chính phong cách chơi của Postecoglou đã dẫn đến tình trạng này. Lối chơi cường độ cao đòi hỏi thể lực lớn, và ông cũng từng thừa nhận rằng mình đã sai khi chọn cầu thủ quay trở lại sau ngắt quãng quốc tế quá sớm.
Postecoglou xứng đáng được ghi nhận vì dám thừa nhận sai lầm trong một thế giới mà các HLV thường đổ lỗi cho mọi thứ ngoại trừ bản thân. Tuy nhiên, điều quan trọng là thể trạng của cầu thủ là vấn đề sống còn trong bóng đá đỉnh cao, và điều này cho thấy ông vẫn thiếu kinh nghiệm làm việc ở môi trường đỉnh cao, khi chỉ dẫn dắt ở những nơi như Scotland, Úc hay Nhật Bản.
Chắc chắn, ta cần có sự tôn trọng đối với những HLV phát triển từ những giải đấu nhỏ, thay vì chỉ nổi tiếng nhờ sự nghiệp thi đấu trước đây. Nhưng vấn đề cần đặt ra là: phương pháp của ông có thực sự hiệu quả ở Premier League hay không? Sau hai mùa giải, vẫn rất khó để có câu trả lời xác định. Dù có phân bổ sức cho Europa League, việc kết thúc mùa giải ở vị trí thứ 17 là một thất bại nặng nề, có thể nói là kết quả tồi tệ nhất cho một HLV một mùa trong kỷ nguyên Premier League.
Phong cách bóng đá của Postecoglou thường được gọi là “dũng cảm”, điều này không sai, vì nó đòi hỏi sự dũng cảm cả về kỹ năng lẫn tinh thần của các cầu thủ. Nhưng liệu việc huấn luyện như vậy có thực sự “dũng cảm” hay không? Bởi khi kết quả không như mong đợi, HLV có thể luôn viện dẫn rằng “đội chơi tốt” hoặc “đó là một phần của kế hoạch dài hạn”. Lúc nào cũng có lý do để bao biện cho những thất bại.
Thực tế, có thể nói rằng “dũng cảm” thật sự là khi dám huấn luyện theo cách chỉ tập trung vào kết quả, nơi không tồn tại chỗ nào để trốn tránh.
Đó chính là khía cạnh thứ hai trong vai trò ngắn hạn. Trong đấu trường châu Âu, Postecoglou đã tạm gác một phần triết lý và chơi theo cách thực dụng hơn. Chiến thắng trước Eintracht Frankfurt là một màn phòng thủ điển hình, khiến nhiều người liên tưởng đến Chelsea mùa giải 2011-12. Trận chung kết gặp Manchester United cũng là do hoàn cảnh, mặc dù thiếu sự sáng tạo ở tuyến giữa và dẫn trước phần lớn thời gian, nhưng Tottenham đã phòng ngự nơi vòng cấm rất tốt, mặc dù không tạo ra nhiều cơ hội rõ rệt.
Sau trận chung kết, Postecoglou vẫn nhấn mạnh về những kế hoạch dài hạn: “Tôi không cảm thấy công việc ở đây đã hoàn thành. Chúng tôi vẫn đang trong quá trình xây dựng đội bóng này.”
Nhưng hướng tới điều gì? Thật khó để tưởng tượng một mùa giải khác dưới sự dẫn dắt của Postecoglou sẽ diễn ra như thế nào. Có lẽ ông là một trong những người có quan điểm cứng rắn nhất mà Premier League từng chứng kiến: thất bại với phong cách “của chính mình”, nhưng lại thành công rực rỡ ngoài sức tưởng tượng khi áp dụng cách làm hoàn toàn khác. Những gì ông đã đạt được là điều đáng kính trọng. Nhưng thật sự không có lý do chính đáng nào để tiếp tục giữ ông lại.
Trong cuộc sống, khi bắt đầu một điều gì đó tốt đẹp và kết thúc với thành công lớn, chúng ta thường quên đi những phần ở giữa gây thất vọng: như thời gian của Xabi Alonso ở Liverpool, các mùa của loạt phim Alan Partridge, khi thưởng thức một cây kem Cornetto, hay sự nghiệp âm nhạc của David Bowie. Postecoglou đã mang lại hy vọng cho Tottenham, nhưng Tottenham đã đúng khi không coi ông là giải pháp lâu dài.
