Nhật Bản đã trở thành nền bóng đá số 1 châu Á nhờ bí quyết gì?

Đứng thứ 15 trong bảng xếp hạng FIFA và là đội bóng hàng đầu châu Á, Nhật Bản không chỉ được xem là một đội tuyển mạnh mẽ mà còn là niềm tự hào của nền bóng đá châu lục. Thành công này không tự nhiên mà đến, mà là kết quả của một kế hoạch dài hạn và khoa học, bài bản và toàn diện.

👉 Có thể bạn quan tâm: SLNA thông báo tin vui ngay trước trận chung kết Cúp Quốc gia

Nhật Bản đã chủ động cải thiện sức khỏe thể chất thông qua chương trình “Bữa ăn học đường” (School Lunch Program) được triển khai từ năm 1947 bởi Bộ Giáo dục, Văn hóa, Thể thao, Khoa học và Công nghệ Nhật Bản (MEXT). Chương trình này bảo đảm cho trẻ em được cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cần thiết như thịt, cá, trứng, rau xanh và sữa, từ đó giúp phát triển thể chất đều đặn. Theo báo cáo “Health Japan 21” (bản 2013–2023), chiều cao trung bình của nam giới Nhật Bản đã tăng khoảng 10cm so với những năm 1950, trong khi nữ giới cũng tăng 8cm.

Kết quả của những nỗ lực ấy đã đến. Tại World Cup 2022, đội tuyển Nhật Bản đã xuất sắc giành chiến thắng 2-1 trước đội tuyển Đức. Theo thông tin từ Transfermarkt, hàng phòng ngự của Nhật Bản ở thời điểm đó có chiều cao trung bình khoảng từ 1m83 đến 1m85, mặc dù thấp hơn đội Đức (1m89–1m91), nhưng vẫn không gặp bất lợi trong các tình huống không chiến.

Ngoài ra, người dân Nhật Bản có thói quen vận động rất tốt. Nghiên cứu của Yamada et al. trên BMC Public Health năm 2020 cho thấy người dân Nhật trung bình đi bộ khoảng 6.000 bước mỗi ngày, trong khi đó người Việt chỉ đạt khoảng 3.600 bước (theo nghiên cứu tại Đà Nẵng, 2017, do Đại học Duy Tân phối hợp với Viện Dinh dưỡng thực hiện). Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng đã công bố vào năm 2019 rằng đi bộ không chỉ cải thiện sức khỏe mà còn kích thích sản sinh hormone tăng trưởng, yếu tố rất quan trọng cho sự phát triển chiều cao ở độ tuổi thanh thiếu niên.

Chiến lược 100 năm của Hiệp hội Bóng đá Nhật Bản (JFA) bắt đầu từ năm 1990, với mục tiêu xây dựng một hệ sinh thái bóng đá toàn diện bắt đầu từ trường học, giải đấu trẻ, cho đến các câu lạc bộ chuyên nghiệp và đội tuyển quốc gia. Họ không chờ đợi những “ngọc thô” xuất hiện, mà tự mình tạo ra nền tảng để mọi cầu thủ đều được đào tạo theo tiêu chuẩn cao.

Vào năm 1981, bộ truyện Captain Tsubasa ra đời và nhanh chóng trở thành biểu tượng văn hóa bóng đá tại Nhật. Theo bài viết “How Captain Tsubasa inspired generations” được FIFA công bố vào năm 2017, có đến 16/23 cầu thủ Nhật tham dự World Cup 2002 cho biết bộ manga này đã khơi dậy niềm đam mê bóng đá trong họ. Số lượng cầu thủ đăng ký từ 68.000 vào năm 1981 đã tăng lên hơn 240.000 vào năm 1988.

Giải bóng đá trung học toàn quốc Nhật Bản được tổ chức hàng năm vào tháng 12, kéo dài 18 ngày, với các trận đấu diễn ra tại những sân vận động lớn và được phát sóng trên toàn quốc qua kênh NHK, thu hút hàng triệu người xem. Thậm chí, Kaoru Mitoma đã lựa chọn học đại học thay vì gia nhập câu lạc bộ, một phần vì hệ thống giải đấu học đường ở Nhật quá chất lượng.

JFA không chỉ tạo ra các giải đấu cho những người cao tuổi (từ 40–70+), mà còn điều chỉnh luật lệ như cấm cản bóng và thu hẹp thời gian thi đấu. Vào năm 2021, gần 42.000 người đã tham gia, tăng gấp 9 lần so với năm 2000.

Giải J.League ra đời vào năm 1993, yêu cầu các câu lạc bộ phải liên kết với cộng đồng địa phương, tên đội bóng cũng không liên quan đến công ty mà gắn với địa danh. Các câu lạc bộ cần phải có hệ thống đào tạo từ các lứa tuổi U12, U15, U18 và đảm bảo tính minh bạch tài chính qua các cuộc kiểm toán. Nếu không đáp ứng yêu cầu, họ sẽ bị loại khỏi hệ thống chuyên nghiệp. J.League cũng đã thiết lập các hợp tác chiến lược với La Liga và Bundesliga để tạo điều kiện cho cầu thủ trẻ có cơ hội ra nước ngoài sớm.

Bóng đá Nhật Bản không chỉ đơn thuần tạo ra những thiên tài mà còn xây dựng một môi trường vững chắc hỗ trợ để cầu thủ có thể phát triển hết tiềm năng. Đây là thành quả của sự phối hợp giữa chính phủ, liên đoàn, trường học và người dân. Một chiến lược lâu dài và có kỷ luật, đáng để các nền bóng đá châu Á khác học hỏi.

📌 Bạn có biết: “2 trọng tài Malaysia được chọn điều hành chung kết Cúp Quốc gia”