Donnarumma: Đột phá của Pep Guardiola trong chiến thuật bóng đá

Sau một mùa giải không đạt được kết quả mong đợi cả về thành tích lẫn lối chơi, HLV Pep Guardiola quyết định thực hiện một cuộc cách mạng trong đội hình. Một trong những sự thay đổi đáng chú ý là việc chiêu mộ Gianluigi Donnarumma và chuyển nhượng Ederson vào cuối kỳ chuyển nhượng Hè 2025.

Pep Guardiola nổi tiếng với phong cách huấn luyện ưu tiên sử dụng thủ môn có khả năng chuyền bóng điêu luyện như Valdes, Neuer, Bravo và Ederson. Khi đến Manchester City, Guardiola đã quyết tâm thay thế Joe Hart bằng Claudio Bravo. Mặc dù Bravo có thời điểm được kỳ vọng sẽ tỏa sáng, nhưng những sai sót của anh đã khiến Guardiola chuyển hướng sang Ederson.

Kể từ khi gia nhập Manchester City vào năm 2017, Ederson đã trở thành một phần không thể thiếu trong chiến thuật tấn công. Sự khéo léo và chính xác trong luân chuyển bóng của Ederson đã góp phần tạo nên sức mạnh cho hệ thống kiểm soát bóng của Man City, dẫn dắt đội bóng tới nhiều thành công và danh hiệu.

Trước khi Guardiola xuất hiện, nhiệm vụ của các thủ môn chủ yếu chỉ là bảo vệ khung thành và phát bóng dài. Nhưng với triết lý mới, thủ môn giờ đây cũng phải đóng vai trò là người tạo cảm hứng cho đồng đội. Trong 8 mùa giải tại Man City, Ederson đã có tới 7 pha kiến tạo, điều hiếm có đối với một thủ môn, nhưng với Guardiola, đó không phải là điều bất ngờ.

Riêng trong mùa giải 2024/25, Ederson đã ghi nhận 4 pha kiến tạo, vượt trội hơn cả một số cầu thủ tấn công nổi tiếng như Erling Haaland và Mohamed Kudus. Những đường chuyền chính xác và vai trò tích cực trong lối chơi đã giúp Man City trở thành đội bóng kiểm soát bóng xuất sắc nhất tại Ngoại hạng Anh.

Tại sao Guardiola quyết định chuyển nhượng Ederson? Có một số lý do đáng chú ý. Thứ nhất là Ederson dường như không còn động lực cống hiến cho Man City. Trên thực tế, việc này đã nên diễn ra từ mùa giải trước. Thứ hai, đội hình hiện tại không còn sự ăn ý như thời điểm giành cú ăn ba lịch sử. Những cầu thủ mới đã mang đến những thách thức khác biệt, buộc Guardiola phải tái cấu trúc cả đội hình và lối chơi. Việc thay thế thủ môn là điều tất yếu.

Xem ra, Guardiola hầu như không có sự lựa chọn nào khác nếu không có James Trafford, một thủ môn đang gặp thất bại. Dù Trafford cải thiện qua từng trận, nhưng với áp lực thành tích nặng nề cùng sự bổ sung nhân sự mạnh mẽ từ Liverpool, Arsenal, và Chelsea, Guardiola cần phải điều chỉnh chiến thuật và chiến lược của mình.

Guardiola đã quyết định chọn Gianluigi Donnarumma, thủ môn nổi tiếng với khả năng cản phá tuyệt vời, từng vô địch Champions League và EURO cùng ĐT Italia, để thay thế cả Ederson lẫn James Trafford. Dù Donnarumma không nổi bật về khả năng chuyền bóng như Ederson, nhưng khả năng cứu thua của anh lại cực kỳ xuất sắc. Trong vòng 10 năm qua, chỉ một số ít thủ môn ở châu Âu có thể cản phá giỏi hơn anh, chỉ đứng sau Jan Oblak và Brice Samba trong thành tích cứu thua.

Mặc dù vậy, Donnarumma vẫn còn hạn chế trong việc phát bóng. Tỷ lệ chuyền bóng thành công của anh chỉ đạt 85,4% tại Ligue 1 mùa trước, thấp hơn so với Alisson (87,4%) hay David Raya (86,5%). Đặc biệt, khi gặp các đối thủ mạnh ở Champions League, tỷ lệ này còn giảm xuống còn 73,9%, với gần 40% đường chuyền là bóng dài.

Không giống như Ederson, người nổi bật với khả năng chuyền bóng chính xác, Donnarumma dường như không thể đáp ứng được yêu cầu trong việc khởi xướng các đợt tấn công mà Guardiola cần. Điều này, bên cạnh việc đòi hỏi một mức lương cao đặc biệt tại PSG, đã khiến Donnarumma bị Luis Enrique loại khỏi đội hình chính và thay thế bằng Chevalier.

Tuy nhiên, khả năng giữ sạch lưới của Donnarumma là điểm mạnh nổi bật. Thủ thành người Italia đã đạt thành tích ngăn chặn bàn thua ấn tượng trong mùa giải 2024/25 tại Ligue 1, cao hơn nhiều thủ môn ở các giải đấu hàng đầu châu Âu. Điều này chứng tỏ rằng anh có khả năng chặn các cú sút, một yếu tố Man City đang cần ở một thủ môn, một điều mà Ederson chưa thực sự làm tốt.

Việc ký hợp đồng với Donnarumma sẽ chính là sự thay đổi mang tính chiến lược trong sơ đồ của Guardiola tại Manchester City. Các đội bóng như Tottenham, Brighton và Liverpool đang có những phương án nhằm đối phó với Man City, buộc Guardiola, một bậc thầy về chiến thuật, phải không ngừng học hỏi và điều chỉnh. Donnarumma có khả năng trở thành một quân bài chiến lược quan trọng trong hành trình mới này tại Man City. Dù vậy, chúng ta cũng không nên kỳ vọng quá nhiều vào sự thành công ngay lập tức của Donnarumma, vì anh vẫn cần thời gian để hòa nhập với môi trường mới, nhất là trong một giải đấu khắc nghiệt như Ngoại hạng Anh.

Rốt cuộc, khi Donnarumma tỏa sáng, chắc chắn mọi người sẽ ca ngợi anh, nhưng nếu có sai sót, áp lực từ truyền thông Anh sẽ có thể khiến cựu thủ môn của PSG cảm thấy bị ngạt thở và không còn tiếng nói trong đội hình. Sự thay đổi trong chiến thuật đòi hỏi các cầu thủ cũng cần phải thích nghi. Tất cả phụ thuộc vào quyết định của Guardiola và cách ông triển khai những sự lựa chọn chiến thuật của mình.